Gia đình là nhân tố rất quan trọng trong cuộc sống của trẻ, mọi thành viên trong gia đình đều tiếp xúc với trẻ hàng ngày, kích thích sự phát triển về mọi mặt của trẻ, nhất là ngôn ngữ và kỹ năng nhận biết về môi trường xung quanh. Gia đình là nơi hiểu trẻ nhất, đặc biệt là những nhu cầu riêng biệt của trẻ. Những thành viên trong gia đình chính là người đầu tiên có thể tạo cơ hội giúp trẻ hình thành các quan hệ xã hội, là hình mẫu cho trẻ về cách ứng xử. Cách sống và cách tổ chức cuộc sống trong gia đình tốt sẽ khuyến khích, nuôi dưỡng sự phát triển những tính cách tích cực ở trẻ.

Hoạt động nhóm trong giờ vận động

Đối với những gia đình có con rối loạn phổ tự kỷ, cha mẹ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong chăm sóc và nuôi dạy con. Họ thường phải trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau như:  khó chấp nhận, khủng hoảng, chán nản, bế tắc,…Nhiều gia đình không biết phải làm gì để hiểu con và đồng hành cùng con trong chặng đường dài phía trước. Vì thế, trong quá trình can thiệp, hỗ trợ, việc tư vấn và hỗ trợ cho gia đình có trẻ rối loạn phổ tự kỷ là hết sức cần thiết.

Để giúp con có cơ hội hòa nhập, có cuộc sống tốt hơn sau này, trước hết, cha mẹ cần vượt qua rào cản tâm lý của chính mình, chấp nhận rằng con đang có vấn về và cần được điều trị. Và cần có sự thống nhất, đồng thuận quan điểm của cả bố và mẹ. Vì thực tế, có trẻ có dấu hiệu rối loạn phổ tự kỷ, người mẹ đưa đi khám và mong muốn được các bác sĩ, chuyên gia hỗ trợ, can thiệp, nhưng người bố thì không đồng thuận vì cho rằng con mình không bị làm sao, nó chỉ là chậm hơn so với trẻ khác. Vì vậy, người bố đã ngăn cản không cho vợ mang con đi can thiệp sớm cũng như không cho đến dự buổi sàng lọc, đánh giá tình trạng của con tại các bệnh viện cũng như các cơ sở trong và ngoài công lập, khiến cho người mẹ phải bỏ cuộc và đứa trẻ mất đi cơ hội tốt để được tư vấn, can thiệp trị liệu.  

Bên cạnh đó, nhiều gia đình khi đã xác định con mắc rối loạn phổ tự kỷ thường phó mặc cho các trung tâm, cơ sở trị liệu mà không biết rằng cha mẹ chính là người cứu con mình ra khỏi rối loạn phổ tự kỷ tốt nhất. Theo các nhà chuyên môn thì trẻ rối loạn phổ tự kỷ chơi 1 giờ với bố mẹ tốt hơn 5 giờ với chuyên gia. Vì vậy, ngoài sự hỗ trợ của giáo viên chuyên biệt, cần có sự vào cuộc của cha mẹ. Bởi hơn bất cứ bác sĩ hay thầy cô giáo nào, bố mẹ là những người quyết định sự thành công vì họ có thể gần gũi, tác động tích cực thường xuyên, giúp trẻ tiến bộ.Tuy nhiên, quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ nói chung, việc phối hợp giữa bố mẹ và giáo viên là vô cùng quan trọng. Hiện nay, với mô hình sàng lọc, can thiệp trị liệu cho trẻ tại Trung tâm, giáo viên nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc áp dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục trẻ rối loạn phổ tự kỷ tại nhà đối với mỗi gia đình. Khuyến khích gia đình thường xuyên trao đổi thông tin về trẻ với giáo viên tại trung tâm, các cơ sở mầm non nơi trẻ đang học tập; sẵn sàng phối hợp cùng giáo viên trong tất cả các mặt giáo dục, can thiệp cho trẻ, từ việc làm các sàng lọc, chẩn đoán về mức độ tình trạng của trẻ đến việc cùng giáo viên xây dựng kế hoạch giáo dục cho trẻ. Sự tham gia, đồng hành cùng với trẻ trong suốt quá trình can thiệp của bố mẹ và gia đình sẽ giúp trẻ bộ.     

Một số hình ảnh tại Mô hình trị liệu của Trung tâm:

Giờ trị liệu cá nhân tại Mô hình

Giờ vận động chung cho nhóm trẻ Hình ảnh Phụ huynh can thiệp cho trẻ tại nhà sau thời gian trị liệu tại Mô hình

      Bùi Thị Huyền - Trung tâm CTXH Quảng Ninh