Trong nhịp sống hiện đại đầy áp lực, con người phải đối diện với vô vàn thử thách: gánh nặng học tập, áp lực công việc, mối quan hệ gia đình, xã hội và những biến động khó lường. Nhiều người âm thầm chịu đựng cảm giác lo âu, trầm cảm, mất ngủ triền miên hay rối loạn cảm xúc mà không biết tìm đến ai để chia sẻ. Điều đáng tiếc là, định kiến xã hội vẫn khiến không ít người e ngại khi nhắc đến hai chữ “tâm thần”, sợ bị nhìn nhận là “bất thường” hay “yếu đuối”. Chính vì vậy, họ chọn im lặng - trong khi điều họ thực sự cần là một bàn tay đồng hành, một người biết lắng nghe và thấu hiểu.

Và đó chính là lúc công tác xã hội phát huy vai trò quan trọng - như một người bạn đồng hành nhân ái giúp người gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần tìm lại sự cân bằng. Nếu y học tập trung vào chẩn đoán và điều trị, thì công tác xã hội lại đóng vai trò “nối nhịp cầu” - giúp gắn kết giữa người bệnh, gia đình, cộng đồng và hệ thống dịch vụ hỗ trợ. Một nhân viên công tác xã hội không chỉ là người giúp đỡ, mà còn là người lắng nghe và tôn trọng. Bằng sự cảm thông và kỹ năng nghề nghiệp, họ giúp thân chủ từng bước nhận diện cảm xúc, vượt qua khủng hoảng và tìm lại giá trị bản thân. Đôi khi, chỉ một cuộc trò chuyện cởi mở cũng có thể giúp người rối nhiễu tâm trí bớt cô đơn, nhìn thấy hy vọng và sẵn sàng đón nhận sự hỗ trợ chuyên môn.

Không dừng lại ở đó, công tác xã hội còn là cầu nối quan trọng giữa thân chủ và hệ thống dịch vụ. Nhiều gia đình không biết phải làm gì khi con em có biểu hiện rối loạn hành vi, trầm cảm hoặc thu mình. Nhân viên công tác xã hội sẽ hướng dẫn, giới thiệu họ tiếp cận với các bệnh viện chuyên khoa tâm thần, cơ sở tham vấn - trị liệu tâm lý, hoặc nhóm hỗ trợ cộng đồng, giúp người bệnh không bị bỏ rơi mà được nâng đỡ trong một mạng lưới chăm sóc toàn diện.

Nhận thức được tầm quan trọng về vấn đề sức khỏe tâm thần hiện nay, Trung tâm Công tác Xã hội tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nhiều hoạt động trợ giúp có hiệu quả cho nhóm đối tượng là người tâm thần, trầm cảm, trẻ rối nhiễu tâm trí và tự kỷ. Song song với hoạt động tư vấn qua tổng đài miễn phí 18001769, trang facebook “Trung tâm công tác xã hội tỉnh Quảng Ninh” và tư vấn trực tiếp cho đối tượng tại cộng đồng, Trung tâm đã tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về sức khoẻ tâm thần, rối nhiễu tâm trí cho giáo viên, học sinh tại các trường THCS, THPT trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh; Tổ chức tập huấn cho đội ngũ cộng tác viên Công tác xã hội các cấp về phương pháp đánh giá, nhận biết và các dịch vụ trợ giúp người bị trầm cảm ngoài cộng đồng; Phối hợp với Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần tư vấn, tham vấn cho người bị bệnh trầm cảm đang điều trị tại bệnh viện; Trang bị kỹ năng sống cho trẻ em từ 7 - 15 tuổi trên địa bàn thành phố Hạ Long vào dịp hè...

Ảnh: Hoạt động truyền thông, tập huấn tại cộng đồng trên địa bàn tỉnh

Ảnh: Hoạt động tập huấn cho đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác xã hội

Ảnh: Hoạt động trị liệu cho trẻ tự kỷ, RNTT và tư vấn trên tổng đài 18001769

Ảnh: Hoạt động tư vấn cho người trầm cảm tại bệnh viện

Ảnh: Hoạt động trang bị kỹ năng cho trẻ em từ 7 - 15 tuổi vào dịp hè

Có thể thấy, công tác xã hội chính là “cánh tay nối dài” của hệ thống y tế và an sinh xã hội. Nhờ công tác xã hội, người rối nhiễu tâm trí không chỉ được chữa trị mà còn được đồng hành, được trao cơ hội học tập, lao động và hòa nhập cộng đồng. Hơn thế, họ được sống trong một môi trường nhân văn, nơi những khó khăn về tâm thần không phải là “án tử” cho tương lai, mà chỉ là thử thách có thể vượt qua bằng tình thương, sự kiên nhẫn và sự hỗ trợ đúng cách.

Khi mỗi chúng ta thay đổi cái nhìn, coi việc chăm sóc sức khỏe tinh thần quan trọng như chăm sóc sức khỏe thể chất, khi gia đình và xã hội sẵn sàng mở rộng vòng tay, và khi công tác xã hội tiếp tục phát huy vai trò kết nối - thì những người từng lạc lối trong bóng tối của rối nhiễu tâm trí sẽ tìm lại được ánh sáng, tìm lại được chính mình. Và đó mới là giá trị nhân văn sâu sắc nhất mà công tác xã hội mang lại.

Trần Thanh Ngân Hà - Trung tâm CTXH tỉnh Quảng Ninh